De grote vallei in het zuidelijk deel van de Kalahari wordt begraasd met Schotse Hooglanders en jaarlijks gemaaid. De hele vallei? Nee, een klein stukje is sinds de aanleg van de vallei, in de winter van 2001-2002, uitgerasterd. Hier kunnen de grote grazers niet bij, en hier wordt ook niet gemaaid. Dus is het dichtgegroeid, zoals was te voorzien. Maar in hoeverre dat nu komt door het ontbreken van begrazing of door het ontbreken van maaien, daar kom je met dit ene proefvak niet achter.
Je zou naast dit proefvak nóg twee proefvakken moeten hebben: eentje waar wel wordt gegraasd maar niet gemaaid, en (mijn favoriet!) eentje waar niet wordt gegraasd maar wel wordt gemaaid. Pas zo kunnen we leren wat de effecten van de maatregelen afzonderlijk en in combinatie zijn.

Maar eigenlijk weten we het al. De grote grazers houden het dichtgroeien van valleien niet tegen, daarom wordt ook jaarlijks gemaaid. De grote grazers zorgen er echter wel voor dat de valleien niet zo weelderig tot bloei komen als zou kunnen (orchideeën zijn lekker). Het zou daarom goed zijn om eens een halve vallei tijdens het groeiseizoen uit de begrazing te halen (een simpel stroomdraadje volstaat) en te kijken wat er dan gebeurt. Ik verwacht een bloemenzee, zoals we die ook aantreffen in de valleien in Winning 3, waar geen begrazing is.
Het proefvak dat er nu ligt kan wel worden opgeheven. Het heeft geen nieuwe inzichten opgeleverd, en zal dat ook niet meer doen.

Foto van Joop de Leeuw, tijdens de laatste sneeuwdag van dit jaar op 16 december 2018.